t="69">

p.s.2001.03.24

S

PANCERNIKI

"KING GEORGE V", "PRINCE OF WALES",

"DUKE OF YORK", "ANSON", "HOWE" 

Popularnie zwane KGV, były dobrymi pancernikami, chociaż zbyt słabo uzbrojonymi. Zaprojektowane na początku lat 30, gdy Wielka Brytania usiłowała przeforsować nowy, jeszcze bardziej restrykcyjny traktat o ograniczeniu zbrojeń morskich. Posiadały niespotykane rozstawienie dział ( 2x4 i 1x2 w wieżach ) co podyktowane zostało koniecznością zredukowania planowanej początkowo artylerii głównej, która miała składać się z 12 dział w 3 wieżach. Poczwórne wieże okazały się dobrym rozwiązaniem. Mimo że nie miały dobrego systemu kierowania ogniem artylerii przeciwlotniczej, potrafiły odeprzeć nawet silne ataki lotnictwa.

"King Georg V " - Miał bardzo urozmaiconą służbę wojenną. Atakował zajęte przez Niemców wyspy Arktyki. 22 maja 1941 roku wyszedł z portu Scapa Flow i uczestniczył w pościgu za Bismarckiem. 27 maja 1941 roku wraz z pancernikiem "Rodney" ostrzelał o godz. 8.47 pancernik "Bismarck" i o 10.00 zamienił go w pływający wrak. Polował bezskutecznie na niemiecki pancernik " Tirpitz ". 1 maja 1942 roku na wschód od Islandii po zderzeniu z nim zatonął brytyjski niszczyciel "Penjabi". Wspierał desanty na Sycylii i we Włoszech, a od początku 1945 roku służył na Pacyfiku. Po kapitulacji Japonii stał zakotwiczony w porcie tokijskim. Przekazany na złom w 1957 roku.

"Prince of Wales "- Został w sierpniu 1940 roku poważnie uszkodzony w stoczni wyposażeniowej w wyniku niemieckiego nalotu na Liverpool. Opóźniło to o kilka miesięcy zakończenie budowy. W służbie był tylko 216 dni. Odebrany 31 marca 1941 roku. Prace wykończeniowe trwały do 8 maja. 22 maja mając jeszcze robotników na pokładzie, ruszył w pogoń za Bismarckiem. 24 maja rano wraz z pancernikiem "Hood" wymienili salwy z towarzyszącym Bismarckowi ciężkim krążownikiem Prinz Eugen, trafiając go 3 pociskami i otrzymując 7 trafień. Pierwsze salwy pancernika, wskutek złego funkcjonowania radaru były za dalekie i dopiero 6 salwa nakryła niemiecki pancernik. Krótko potem jak niemieckie okręty zatopiły "Hooda", "Prince of Wales został trafiony pociskiem "Bismarcka", który zniszczył pomost nawigacyjny. Kilka minut później został trafiony 4 pociskami z "Bismarcka i 3 z "Prinz Eugena". Odległość zaczęła się zmniejszać z początkowych 26 km do 18 km. Szanse pancernika były minimalne, ponieważ uszkodzenie wieży wyłączyło z walki 4 działa, dowódca kmdr. J.C. Leach, postanowił przerwać walkę i po położeniu zasłony dymnej okręt oddalił się. W walce jeden z jego pocisków uszkodził zbiornik paliwa w niemieckim pancerniku, co zmusiło go do powrotu do Francji. Po naprawieniu uszkodzeń zawiózł w sierpniu premiera Churchilla do zatoki Argentia na konferencję. We wrześniu 1941 roku brał udział w osłonie brytyjskiego konwoju na Maltę w operacji "Halberd". W październiku skierowany na Pacyfik. Po wypłynięciu z Singapuru wraz z towarzyszącym mu ciężkim krążownikiem Repulse, 10 grudnia 1941 roku został zaatakowany przez japońskie lotnictwo (Mitsubishi G3M Nell). Trafiony 6 torpedami i co najmniej jedną bombą. Zatonął w ciągu 2 godzin od pierwszego trafienia.

" Duke of York " - Wszedł do służby w grudniu 1941 roku. Zawiózł premiera Churchilla do Stanów Zjednoczonych na konferencję Arcadia. Większą część wojny spędził na wodach północnych, osłaniając konwoje do ZSRR m.in. we wrześniu 1942 roku eskortował konwój PQ-18 do Murmańska. W grudniu 1943 roku wraz z krążownikiem "Jamaica" stanowił dalekie zabezpieczenie konwojów brytyjskich na północnych trasach. 26 grudnia 1943 roku starł się z niemieckim pancernikiem "Scharnhorst". Sam poniósł pewne straty, ale jednostka niemiecka została poważnie uszkodzona pociskami 356 mm. Późną wiosną trafił na Pacyfik, gdzie nie brał już udziału w walkach, lecz służył jako okręt flagowy brytyjskiej Floty Pacyfiku ( Grupa Operacyjna 37 ) podczas ceremonii kapitulacji Japonii. Przekazany na złom w 1957.

" Anson " - Większą część wojny spędził na blokowaniu niemieckich pancerników w norweskich fiordach. We wrześniu 1942 roku eskortował konwój PQ-18 do Murmańska. 16 września 1943 roku dołączył do eskadry wspierającej desant pod Salerno. Wiosną 1945 roku wraz z " Duke of York" znalazł się na Pacyfiku. Nie brał już udziału w walkach. Złomowany w 1957.

" Howe " - W latach 1942 i 43 blokował niemieckie pancerniki w Norwegii. W połowie 1943 roku wspierał lądowanie na Sycylii. Po remoncie i wyposażeniu w dodatkowe stanowiska artylerii przeciwlotniczej, dołączył w sierpniu 1944 roku do brytyjskiej Floty Dalekowschodniej. Został okrętem flagowym nowo utworzonej brytyjskiej Floty Pacyfiku i osłaniał Grupę Operacyjną 37/57 w operacjach u brzegów Okinawy i Japonii. Złomowany w roku 1957.

Dane techniczne:

Wodowany: - "KGV" w 1940, "Prince of Wales" i "Duke of York" w 1941, "Anson" i "Howe" w 1942.

Wyporność - 42,1 tys. ton

Prędkość - 28 węzłów

Załoga - 1422 ludzi

Liczba wyrzutni torped - 2

Liczebność typu - 5

Zatopionych - 1

Liczba samolotów - 2

Uzbrojenie - art. gł. - 10x356, 16x133.

Wymiary - dł.- 213,4, szer. - 31,4, zanurzenie - 8,8.

Opancerzenie - burty - 38,1 cm, pokład - 7,6 cm.