t="69">

p.s.2001.03.24

S

LOTNISKOWCE

" LEXINGTON ", " SARATOGA ",

Miały być krążownikami liniowymi, które przerobiono na lotniskowce ze względu na regulacje traktatowe. Największe lotniskowce amerykańskie podczas II wś. Posiadały najpotężniejsze maszyny, aż do czasu pojawienia się pancernika Iowa. Posiadały najdłuższe we flocie pokłady startowe ( 270 m ) do czasu pojawienia się lotniskowca Midway. Wyposażone w doskonały, ale bardzo kosztowny napęd parowo-elektryczny. Oba okręty tego typu odegrały kluczową rolę w opracowaniu amerykańskiej doktryny lotnictwa morskiego. Początkowo zabierały 65 samolotów, ale po pewnych poprawkach ponad 100.

" Lexington " - (CV-2) Przez załogę zwany "Lady Lex", był jednym z najbardziej lubianych okrętów amerykańskich. W momencie wybuchu wojny na Pacyfiku transportował samoloty dla garnizonu na Midway. Brał udział we wszystkich początkowych operacjach, od przerwanej odsieczy na Wake po wypad na Wyspy Powiernicze. 20 lutego 1942 roku ok. 300 Mm od Rabaulu zaatakowany został przez japońskie samoloty, które nie wyrządziły mu, co prawda krzywdy, ale zmusiły do zaniechania nalotu na Rabaul.10 marca 1942 roku samoloty z zespoły lotniskowców "Lexington" i "Yorktown" dowodzonego przez admirała Wilsona Browna, przelatując nad uważanym za nie do pokonania, łańcuchem górskim Owena Stanleya na Nowej Gwinei, zaatakowały japońskie okręty zgrupowane na wodach w pobliżu Lea i Salamaua, zatapiając krążownik pomocniczy oraz 2 statki handlowe. Uszkodzono przy tym 4 okręty wojenne i kilka transportowców. 5 maja 1942 roku spotkał się z lotniskowcem "Yorktown" na wodach morza Koralowego. maja 1942 roku uszkodzony 2-ma torpedami i 2-ma bombami z samolotów z lotniskowca Shokaku, nabrał przechyłu, wybuchło kilka pożarów. Już po ich opanowaniu zapaliły się opary benzyny lotniczej, które zamieniły lotniskowiec w płonący wrak. Załoga musiała opuścić okręt i niszczyciel Phelps dobił okręt torpedą. Ostatnim, który opuścił okręt był jego dowódca admirał Frederick C. Sherman. Po tragedii na pozostałych lotniskowcach wprowadzono udoskonalenia ograniczające możliwość zbierania się oparów paliwa.

" Saratoga " - (CV-3) Zwana przez załogę Sarą, w dniu wybuchu wojny na Pacyfiku przebywała w San Diego. Brała udział w odsieczy dla Wake. Dowodzona przez kontradmirała Franka Fletchera, znalazła się na pozycji, z której mogła zaatakować lotniskowce japońskie, zanim jeszcze garnizon Wake skapitulował. O świcie 23 grudnia 1942 roku lotniskowiec znajdował się ok.425 Mm na północny wschód od wyspy i mniej więcej w takiej samej odległości na wschód od lotniskowców japońskich. 11 stycznia 1942 została storpedowana przez japoński okręt podwodny I-6 na południe od Hawajów, ale już wiosną 1942 wzięła udział w wypadzie na Wyspy Powiernicze. 15 czerwca 1942 roku tworzyła 11 Grupę Operacyjną. 7 lipca 1942 roku wraz z 16 GO z lotniskowcem "Enterprise" wyszły z Pearl Harbor, żeby wesprzeć lądowanie na Guadalcanal. Osłaniała desant na Guadalcanal, brała udział w bitwie na wodach Wysp Salomona. 31 sierpnia 1942 roku został storpedowany na zachód od wyspy Santa Cruz przez japoński okręt podwodny I-26. W 1944 służyła przez pewien czas w zespole Królewskiej Marynarki Wojennej na Oceanie Indyjskim. Okręt został trafiony przez kamikaze podczas walk na Iwo Jimie. Wyremontowany, nie uczestniczył już w walkach. Użyto jej jako celu podczas próbnej eksplozji bomby atomowej na atolu Bikini.

Dane techniczne:

Wodowany: - "Lexington" w 1926, "Saratoga" w 1927.

Wyporność - 43,1 tys. ton

Prędkość - 33,3 węzłów

Załoga - 2330 ludzi

Liczba wyrzutni torped - 0

Liczebność typu - 2

Zatopionych - 1

Liczba samolotów - 63

Uzbrojenie - art. gł. - 8x203, 12x127.

Wymiary - dł.- 259,1, szer. - 32,1, zanurzenie - 10,2.

Opancerzenie - burty - 17,8 cm, pokład - 5,1 cm.