t="69">
p.s.2001.03.24
S
LOTNISKOWCE
"ESSEX", "YORKTOWN (II)", "INTREPID",
"HORNET (II)", "FRANKLIN", "TICONDEROGA",
"RANDOLPH", "LEXINGTON (II)", "BUNKER HILL",
"WASP (II)", "HANCOCK", "BENNINGTON",
"BON HOMME RICHARD", "SHANGRI-LA"
Był najliczniejszym w historii typem lotniskowców, które zdobyły sławę na Pacyfiku. Z 32 zamówionych jednostek, budowanych w dwóch wariantach, 16 ukończono przed końcem wojny, a 10 po wojnie. Projekt tego typu okrętu przygotowano w oparciu o doświadczenia uzyskane w dotychczasowych walkach. Były to duże, szybkie okręty, z dobrą obroną przeciwlotniczą i olbrzymimi możliwościami obsługi samolotów. Od chwili ich wejścia do służby zaczęła się amerykańska dominacja na Pacyfiku. Intensywnie eksploatowane, brały udział w wielu bitwach. Żaden nie został zatopiony, chociaż wielokrotnie były uszkadzane. Stale modyfikowane i udoskonalane, niektóre służyły do początku lat 80-tych. Oprócz niżej wymienionych do końca wojny ukończono jeszcze budowę 3 lotniskowców, ale nie zdążyły one wziąć udziału w walkach. Były to: "Boxer" (CV-21), "Antietam" (CV-36) i "Lake Champlain" (CV-39). Budowę kolejnych 6 lotniskowców zakończono po wojnie, ostatniego dopiero w 1950 roku. Były to: "Leyte" (CV-32). "Kearsarge" (CV-33), "Oriskany" (CV-34). "Princeton" (CV-37), "Tarawa" (CV-40), "Valley Forge" (CV-45), "Phillipine Sea" (CV-47). Zamówienie na dwa kolejne odwołano w trakcie budowy: "Reprisal" (CV-35) i "Iwo Jima" (CV-46).
" Essex " - (CV-9) Zwodowany 31 lipca 1942 roku w stoczni Newport w stanie Wirginia. Rozpoczął intensywną służbę na Pacyfiku w poł. 1943 roku. Trafiony przez kamikaze w listopadzie 1944 roku. Złomowany w 1975 roku.
" Yorktown (II)" - (CV-10) Początkowo nazwany "Bon Homme Richard", przemianowany jeszcze przed zwodowaniem dla uczczenia poprzednika zatopionego pod Midway. Raz tylko lekko uszkodzony. Jego samoloty brały udział w zatopieniu japońskiego super pancernika "Yamato". Został zachowany jako okręt-muzeum w Charleston w Południowej Karolinie.
"Intrepid " - (CV-11) Zyskał sobie przydomek "Jonasza", wielokrotnie bowiem był uszkadzany w walkach. Trafiła go jedna torpeda oraz 4 kamikaze, a piąty rozbił się tuż koło burty. Został uszkodzony 19 marca 1945 roku podczas rajdu na Wyspy Japońskie. Pozostawiony jako okręt-muzeum w North River w Nowym Yorku.
" Hornet (II)" - (CV-12) Początkowo nazwany "Kearsarge", przemianowany na cześć swojego poprzednika po jego zatopieniu. Na próbny rejs i zgranie załogi dano mu tylko 2 tygodnie, po których ruszył na początku 1944 roku na front. Był na nim 42 dni, jedyne uszkodzenie spowodował potężny tajfun 5 czerwca 1945 roku, kiedy fale wgniotły część pokładu. Przekazany na złom w 1996 roku, ale w ostatniej chwili zdecydowano się zostawić go jako okręt-muzeum.
"Franklin " - (CV-13) Najpoważniej uszkodzony lotniskowiec, który wyszedł cało i powrócił do służby. 19 marca 1945 roku został trafiony przez dwie 250 kilogramowe bomby, które wybuchły w hangarach, wywołując eksplozje wśród samolotów do których doczepiano bomby i uruchamiano silniki. Zginęło 700 marynarzy a 300 zostało rannych. Okręt nabrał sporego przechyłu, a maszyny stanęły. Po odholowaniu udało się prowizorycznie naprawić okręt, który o własnych siłach i z jednym tylko postojem przepłynął do stoczni remontowej w odległym o 12 tys. Mm Nowym Jorku. Został wyremontowany, ale nie wrócił do służby i w 1946 został złomowany. Załoga nazwała go na cześć prezydenta Benjamina Franklina "Big Ben".
"Ticonderoga " - (CV-14) Wszedł do służby podczas walk na Filipinach w listopadzie 1944 roku. W styczniu 1945 roku został dwukrotnie trafiony przez kamikaze koło Luzonu. Stanął w płomieniach, uratowało go zalanie kilku przedziałów wodą. W kwietniu po remoncie wrócił do służby i wziął udział w ostatnich operacjach przeciwko Japonii. Złomowany w 1973 roku.
"Randolph " - (CV-15) Został tylko raz uszkodzony w marcu 1945 roku przez kamikaze, kiedy stał zakotwiczony na lagunie zatoki Ulihti. Szkody były niewielkie i zdążył wrócić do służby przed rozpoczęciem ostatnich operacji przeciw Japonii. Złomowany w 1973 roku.
"Lexington (II)" - Początkowo maił być nazwany "Cabot", ale przed wodowaniem na dano mu imię poprzednika zatopionego w bitwie na Morzu Koralowym. Brał udział w bitwie na Morzu Filipińskim i w zatoce Leyte. Uszkodzony 3 razy: Przez torpedę lotniczą podczas rajdu szybkich lotniskowców na Kwajalein na Wyspach Marshalla 4 grudnia 1943 roku, przez kamikaze u brzegów Luzonu w styczniu 1945 roku i przez bombę w marcu 1945 roku. Nie zdążył już przed końcem wojny wrócić z remontu. Zachowany jako okręt-muzeum w Corpus Christi w Teksasie.
"Bunker Hill" - (CV-17) Dotarł na Pacyfik w końcu 1943 roku i walczył do marca 1945, kiedy został trafiony przez 2 kamikaze. Strawiony przez pożar z silnie uszkodzonym pokładem został w lipcu 1945 roku wyremontowany i nie brał już udziału w walkach. Złomowany w 1966 roku.
"Wasp (II)" - (CV-18) Początkowo miał nazywać się "Oriskany", ale w trakcie budowy został przemianowany dla uczczenia poprzednika zatopionego w 1942 roku. Na Pacyfik dotarł na początku 1944 roku i służył do końca wojny. Uszkodzony tylko raz i to lekko 19 marca 1945 roku podczas rajdu na Wyspy Japońskie. Złomowany w 1973 roku.
"Hancock " - (CV-19) W końcu 1944 roku wszedł do składu Zespołu Operacyjnego Szybkich Lotniskowców i służył do końca wojny. Uszkodzony raz przez kamikaze i raz przez przypadkową eksplozję paliwa. Złomowany w 1976 roku.
"Bennington " - (CV-20) Przybył na Pacyfik w 1945 roku. Wspierał lądowanie na Okinawie. Brał udział w zatopieniu japońskiego super pancernika "Yamato" oraz w ostatnich operacjach przeciw Japonii. Jedyne uszkodzenie odniósł 5 czerwca 1945 roku, kiedy tajfun wgniótł dziobową część pokładu. Złomowany w latach 80-tych.
"Bon Homme Richard" - (CV-31) Brał udział w walkach o Okinawę i w ostatnich operacjach przeciw Japonii. Nie odniósł żadnych uszkodzeń. Złomowany w latach 80-tych.
"Shangri-La " - (CV-38) Wszedł do służby na Pacyfiku dopiero wiosną 1945 roku. Brał udział w wyprawie przeciwko Japonii, nie odnosząc żadnych uszkodzeń. Był ostatnim nowym lotniskowcem biorącym udział w walkach podczas II wś. Jego nazwa wywodzi się od mitycznej krainy azjatyckiej, pochodzącej z popularnej powieści i opartego na niej filmu "Lost Horizon". Złomowany w latach 80-tych.
Dane techniczne:
Wodowany: - "Essex" w 1942, "Yorktown", "Hornet", "Lexington", "Bunker Hill", "Wasp" w 1943, pozostałe w 1944 roku.
Wyporność - 34,9 tys. ton
Prędkość - 32,7 węzłów
Załoga - 2686 ludzi
Liczba wyrzutni torped - 0
Liczebność typu - 26
Zatopionych - 0
Liczba samolotów - 91
Uzbrojenie - art. gł. - 12x127
Wymiary - dł.- 249,9, szer. - 28,3, zanurzenie - 8,4.
Opancerzenie - burty - 10,2 cm, pokład - 10,2 cm.