t="69">

p.s.2001.03.24

S

LEKKIE KRĄŻOWNIKI

"CLEVELAND", "COLUMBIA", "MONTPELIER",

"DENVER", "SANTA FE", "BIRMINGHAM", 

"MOBILE", "HOUSTON"

 Najlepsze lekkie krążowniki amerykańskie II wś. Zarazem najliczniejszy typ krążowników, jaki kiedykolwiek zbudowano. Z zamówienia na 52 okręty zbudowano 29, nie licząc 9 kadłubów przerobionych na lekkie lotniskowce. Chociaż miały o 3 działa 152 mm mniej niż starszy typ "Brooklyn", były od nich znacznie lepsze, mimo, że zaprojektowano je w pośpiechu zaraz po uchyleniu w 1939 roku ograniczeń traktatowych dla krążowników.. Były jednak znacznie bardziej kosztowne. Zbudowanie jednego okrętu kosztowało od 31 do 42 mln dolarów. Jedynymi wadami były ciasnota oraz zbyt wysoko położony środek ciężkości. Okręty te zbudowano w 3 wariantach różniących się nieco uzbrojeniem i sylwetką. Nie poniosły żadnych strat, chociaż wielokrotnie brały udział w ciężkich walkach na południowo-zachodnim Pacyfiku. Najbardziej znaną akcją, w której uczestniczyły, była bitwa w zatoce cesarzowej Augusty, 2 listopada 1943. Eskadra złożona z 4 krążowników tego typu oraz 8 niszczycieli zaskoczyła japoński zespół złożony z 2 ciężkich i 2 lekkich krążowników oraz 6 niszczycieli, zatapiając lekki krążownik oraz niszczyciel nie odnosząc praktycznie żadnych uszkodzeń. 

"Cleveland" - (CL-55) Pierwszy okręt, który dał nazwę typowi. Walczył na południowo zachodnim Pacyfiku. 

"Columbia" - (CL-56) Uczestniczył niemal we wszystkich bitwach od jesieni 1942 roku do końca wojny. M.in. w bitwie w zatoce Cesarzowej Augusty, w cieśninie Surigao oraz w styczniu 1945 roku koło brzegów Luzonu, gdzie został zaatakowany i trafiony dwukrotnie przez kamikaze.

"Montpelier" - (CL-57) Brał udział w wielu akcjach na wyspach Salomona, potem wspierał operacje koło Filipin. 

"Denver" - (CL-58) Brał udział w bitwie w zatoce Cesarzowej Augusty, gdzie był jedynym okrętem amerykańskim, trafionym przez japończyków. Kilka pocisków kalibru 203 mm okazało się niewybuchami. Później uczestniczył w bitwie w cieśninie Surigao i zakończył wojnę w kampanii wyzwalania południowych Filipin.

 "Santa Fe" - (CL-60) Osłaniał zespoły szybkich lotniskowców od wiosny 1943 roku. Brał udział w jednej z ostatnich bitew morskich II wś., 25 października 1944 roku, pomagając zatopić japoński lotniskowiec "Chiyoda" oraz kilku okrętów z jego osłony u przylądka Engano.

"Birmingham" - (CL-62) Wspierał desant na Sycylii i pod Salerno, następnie został skierowany na Pacyfik, gdzie osłaniał zespoły lotniskowców. Omal nie zatonął 24 października 1944 roku u brzegów Leyte, kiedy usiłował pomóc tonącemu lotniskowcowi "Princeton", a w magazynie pod pokładem lotniskowca eksplodowały torpedy lotnicze. Został wówczas poważnie uszkodzony.

"Mobile" - (CL-63) Osłaniał zespoły lotniskowców. Brał udział w bitwie u przylądka Engano 25 października 1944 roku.

"Houston" - (CL-81) Zwodowany pod nazwą "Flint", ale przemianowany dla uczczenia ciężkiego krążownika zatopionego w bitwie w cieśninie Sunda na początku 1942 roku. Osłaniał szybkie lotniskowce. Storpedowany dwukrotnie 14 i 16 października 1944 roku w trakcie trzydniowego rajdu 3 Floty na Formozę. Nabrał wówczas 6500 ton wody, ok. 45 % własnej wyporności, co było swoistym rekordem. Obawiano się, że z powodu zbliżającego się tajfunu trzeba będzie krążownik porzucić, ale udało się odholować go w bezpieczne miejsce. Po remoncie powrócił do służby.

Dane techniczne:

Wodowany: -  w 1942-43.

Wyporność - 14,1 tys. ton

Prędkość - 32,5 węzłów

Załoga - 1285 ludzi

Liczba wyrzutni torped - 10

Liczebność typu - 29

Zatopionych - 0

Liczba samolotów - 4

Uzbrojenie - art. gł. - 12x152, plot - 12x127, wkm - 38.

Wymiary - dł.- 182,9, szer. - 20,2, zanurzenie - 7,5.

Opancerzenie - burty - 12,7 cm, wieża - 16,5,pokład - 5,1, pom. boj. - 12,7.