t="69">

p.s.2001.03.24

S

PANCERNIKI

"DEUTSCHLAND", "ADMIRAL SCHEER"

We wrześniu 1944 roku oba okręty zostały wysłane do wsparcia obrońców Wysp Moonsundzkich na Bałtyku. Jednak ze względu na duże zagrożenie ze strony lotnictwa radzieckiego wkrótce zostały wycofane z tamtego rejonu.

"Deutschland" = "Lutzow" - Pod koniec sierpnia wyruszył z Wilhelmshaven na Atlantyk i do końca września przebywał u wschodnich wybrzeży Grenlandii. Działalność korsarską rozpoczął dopiero od 26 września 1939 roku. Dowodzony przez kmdr Wennekera, działał dość krótko i mało efektywnie. W początku października zatopił on 2 statki: brytyjski "Stonegate" i norweski "Lorentz W. Hansen". Miał kłopoty z silnikami i w połowie listopada odwołano go do bazy. 15 listopada 1939 roku okręt przemianowano na "Lutzow". 10 czerwca 1941 roku Brytyjczycy zauważyli jego próbę przejścia na Atlantyk. 12 czerwca 1941 roku 2 eskadry bombowców "Blenheim" uszkodziły okręt, który musiał zawrócić do Kilonii. 2 lipca 1942 roku został przesunięty z Narviku do fiordu Alta, skąd miał zaatakować brytyjski konwój PQ-17. Jednak po drodze wszedł na podwodne skały i odniósł uszkodzenie i nie dotarł do Alto. 30 grudnia 1942 roku wypłynął by zaatakować brytyjski konwój JW-51B. 31 grudnia 1942 roku natknął się na konwój i mimo ogromnej przewagi działał niezbyt zdecydowanie i z opóźnieniem. Nie odniósł żadnych sukcesów i został odpędzony śmiałymi atakami brytyjskich niszczycieli. Na początku 1945 roku wchodząc w skład "Kampfgruppe 2" został skierowany do Zatoki Gdańskiej celem zabezpieczenia niemieckiej ewakuacji.

"Admiral Scheer" - Na początku września 1939 roku podczas nalotu alianckich bombowców okręt został trafiony 4-ma bombami, lecz na zbyt niski pułap bomby nie eksplodowały. 29 października 1940 roku wyszedł z portu w Gdyni i nie zauważony przez Brytyjczyków przedostał się na Atlantyk. 5 listopada napotkał konwój HX-84 zmierzający bez eskorty przez Atlantyk do Anglii. Dowódca kmdr. T. Krancke polecił zmienić kurs na odległość zasięgu dział i otworzyć ogień. Ze strony brytyjskiej odpowiada krążownik pomocniczy "Jervis Bay", który rusza do walki. Dzięki temu, że pancernik musiał z nim walczyć ok. 22 minut, konwój zdążył się rozproszyć i okrętowi niemieckiemu udało się zatopić tylko 5 a uszkodzić 2 statki. Następnie okręt operuje między Antylami i Azorami, topiąc 3 statki. 8 stycznia 1941 roku opuszcza wody południowego Atlantyku i po naprawieniu własnymi siłami usterek rozpoczął poszukiwania konwoju WS-5A. 17 stycznia 1941 roku na południe od Freetown zagarnął zbiornikowiec norweski "Sandefjord" i po obsadzeniu załogą przesłał go do Bordeaux. Teraz dowódca postanawia atakować również w dzień, a nie jak dotychczas w nocy. Przy tym dla niepoznaki nadaje sygnały w języku angielskim. 20 stycznia 1941 roku zatapia holenderski "Barneveld" i brytyjski frachtowiec "Stanpark". Następnie dla zmylenia pościgu udaje się na południowy zachód i po raz trzeci pobiera ze statku zaopatrzeniowego "Nordmark" paliwo. Dalej płynie wokół Przylądka Dobrej Nadziei, który mija 3 lutego 1941 roku. Wpływa na Ocean Indyjski, gdzie 14 lutego spotyka niemiecki statek korsarski "Atlantis" od którego pobiera zaopatrzenie. Potem kieruje się na północ Kanału Mozambickiego, gdzie 20 lutego zdobywa zbiornikowiec brytyjski i zajmuje grecki statek. 21 lutego korsarz topi m.s. "Canadian Cruiser". Przed zatopieniem statek nie dając się nabrać na fortel z brytyjskim sygnałem, po rozpoznaniu sylwetki przesyła sygnał o napaści. Podobnie czyni zatopiony 22 lutego statek indonezyjski. Po tych wydarzeniach bojąc się pościgu okręt znów przechodzi na Atlantyk. 22 lutego dostrzega go samolot z brytyjskiego krążownika "Glasgow". Na przecięcie jego kursu płyną: lotniskowiec "Hermes", krążowniki "Canberra", "Australia", Shropshire" i "Glasgow" oraz lekkie "Capetown" i "Emerald". Jednak odległości na oceanie są zbyt duże i pancernikowi udaje się uniknąć konfrontacji. Pod koniec lutego otrzymuje rozkaz powrotu. 3 marca 1941 roku znów mija Przylądek Dobrej Nadziei. Na środkowym Atlantyku ponownie uzupełnia zapasy ze statku "Nordmark". Po krótkim remoncie i oczyszczeniu dna z wodorostów, płynie na północ i wykorzystując złą widoczność przechodzi przez cieśninę Duńską i 1 kwietnia 1941 roku dociera do Kilonii. Podczas tego rajdu zatopił lub zagarnął 16 statków o łącznej pojemności 99 059 BRT. W drugiej połowie 1941 roku wszedł w skład "Baltenflotte" na Bałtyku i został skierowany do walk w zatoce Ryskiej. W lutym 1942 roku wraz z krążownikiem "Prinz Eugen" przeszedł do fiordów norweskich. 2 lipca 1942 roku został przesunięty z Narviku do fiordu Alta, skąd miał zaatakować brytyjski konwój PQ-17. 5 lipca 1942 roku wraz z "Tirpitzem" i "Admiral Hipper" wyszedł w morze, ale na wiadomość, że brytyjski konwój uległ rozproszeniu 6 lipca okręty wróciły do baz. 10 września 1942 roku został przerzucony do fiordu Alta z Narviku z zamiarem ataku na brytyjski konwój PQ-18. 16 sierpnia 1942 roku w ramach operacji "Wunderland" okręt wyszedł z fiordu Skomm pod Narvikiem na Morze Karskie. Wywiad doniósł, że dostrzeżono tam radziecki konwój. 17 sierpnia koło Wyspy Niedźwiedziej odeszły od niego 4 niszczyciele ubezpieczenia. 18 sierpnia spotkał "U-601", który poinformował go o sytuacji lodowej w rejonie. 20 sierpnia samolot rozpoznawczy okrętu dostrzegł radzieckie statki ok. 60 Mm od pancernika. Lód i mgła sprawiły, że konwój umknął. Wracając z nieudanej wyprawy obserwatorzy dostrzegli 25 sierpnia koło brzegów półwyspu Tajmyr radziecki lodołamacz "A. Sibiriakow". Pancernik zbliżywszy się podniósł banderę amerykańską, sygnalizując japońską nazwę "Sisijama". Dowódca lodołamacza rozpoznawszy wrogi okręt skierował się ku brzegowi jednocześnie nadając sygnał do innych statków o spotkaniu niemieckiego korsarza. Pancernik otworzył ogień z dział kalibru 280 mm, na co radziecki okręt odpowiedział 3 działami 75 mm. Radziecka załoga do ostatniej chwili odpierała atak. Gdy pożar i wdzierająca się woda unieruchomiła statek załoga otworzyła zawory denne zatapiając go. Pancernik po tym wątpliwym sukcesie podszedł 26 sierpnia do portu Dickson, gdzie ostrzelał urządzenia portowe i statki. Na ogień odpowiedział bateria nabrzeżna dział 152 mm, oraz okręt dozorowy "Nr 19" i 2 stojące w porcie statki. Pancernik po otrzymaniu 3 trafień pociskami kal. 152 mm oddalił się. W styczniu 1943 roku pancernik powędrował na długotrwały remont do Wilhelmshaven. Na początku 1945 roku wchodząc w skład "Kampfgruppe 2" został skierowany do Zatoki Gdańskiej celem zabezpieczenia niemieckiej ewakuacji.

Dane techniczne:

Wodowany: - 1933-34.

Wyporność - 11,7 tys. ton

Prędkość - 28 węzłów

Załoga - ?

Liczba wyrzutni torped - 8x533 mm

Liczebność typu - 2

Zatopionych - 2

Liczba samolotów - 2

Uzbrojenie - art. gł. - 6x280, śred. - 8x150, 6x88, 8x37, 26x20 mm. od 1944 6x40 mm

Wymiary - dł.- 187,9, szer. - 20,7, zanurzenie - 5,8.

Opancerzenie - ?