t="69">

stat4u

p.s.2001.03.24

S

SAMOLOT BOMBOWY

Martin 187 , Baltimore

 

    Czteromiejscowy, dwusilnikowy średniopłat bombowy o konstrukcji metalowej. Był udoskonaloną wersją bombowca Martin 167 projektowaną dla armii amerykańskiej (patrz), a używaną głównie przez lotnictwo brytyjskie

    Pracę nad tym modelem firma Glenn L. Martin rozpoczęła na początku 1940 roku bazując na projekcie wcześniejszego modelu Martin 167. Samolot w założeniach miał być napędzany silnikami Wright R-3350-11, osiągać prędkość rzędu 608 km/h i ważyć 9540 kg. Amerykańskie lotnictwo lądowe złożyło zamówienie na prototyp, który nazwano XA-23, lecz anulowano je jeszcze przed rozpoczęciem budowy. Zainteresowanie nowym samolotem wyraziło natomiast Brytyjskie Ministerstwo Lotnictwa i korzystając z dotychczasowych doświadczeń wojennych określiło własne wymagania. Samolot musiał mieć zwiększony udźwig bomb i napędzane mechanicznie wieżyczki strzeleckie. W maju 1940 roku Brytyjczycy złożyli pierwsze zamówienie opiewające na 400 sztuk. Następne zamówienia 1175 sztuk złożyli sami amerykanie w ramach pomocy dla Wielkiej Brytanii Land Lease.

    Produkcja samolotów seryjnych trochę się opóźniła, a pierwsze modele dostarczone Brytyjczykom nie posiadały wieżyczek i filtrów przeciwpyłowych niezbędnych w warunkach Afrykańskich, gdzie samolot miał być użyty. Do końca 1941 roku do Wielkiej Brytanii otarło ok. 146 sztuk tych samolotów. W tym pierwsze 50 z serii Baltimore I nosiły brytyjskie numery seryjne AG685-734 i trafiły głównie do jednostek treningowych. Druga seria Baltimore II trafiła już do dywizjonów bojowych i nosiła oznaczenia AG735-834. W czerwcu 1942 roku z USA wyruszyły ostatnie z 400 zamówionych maszyn udoskonalone Baltimore III. Wyprodukowano ich 250 sztuk i otrzymały numery seryjne AG835-AH184. 41 tych maszyn zostało utraconych i zatopionych przez niemieckie Ubooty w trakcie transportu morskiego. Z drugiego zamówienia Brytyjczycy otrzymali 281 sztuk serii IIIA o oznaczeniach FA100-380, a ich dostawy rozpoczęły się w sierpniu 1942 roku. Następnie otrzymano ok. 294 sztuk zmodernizowanych i zredukowanych do 3 członków załogi egzemplarzy serii IV. Z ostatniej serii V liczącej 600 sztuk i oznaczonych symbolami FW281-880, pierwsze samoloty opuściły fabrykę w USA w grudniu 1942 roku, a ich większe dostawy rozpoczęto dopiero w lipcu 1943 roku.

Wykorzystanie bojowe:

     Jak zaznaczyłem powyżej głównym polem działania dla tych samolotów miała być Afryka Północna. Pierwszymi jednostkami które otrzymały samoloty tego typu były 223  i 55 Dywizjon, które rozpoczęły szkolenia załóg w marcu i w maju 1942 roku. Pierwszy lot bojowy Baltimorów miał miejsce 23 maja 942 roku. 4 samoloty z 223 Dywizjonu zostały przechwycone przez 8 niemieckich Bf 109F z I/JG 27. W trakcie walki 2 Baltimory zostały strącone, a 2 pozostałe rozbiły się podczas przymusowego lądowania. Ujawniły się tu od razu wady kierowania górnych kaemów na cel w płaszczyźnie poziomej było bardzo trudne ze względu na ulokowanie taśm i pojemników amunicyjnych. Wnioski z tej walki zostały od razu wyciągnięte i amerykańskie Browningi zostały zastąpione brytyjskimi o kalibrze 7,69 mm, a samoloty otrzymywały zawsze eskortę myśliwców. Oba dywizjony aktywnie uczestniczyły w walkach nad pustynią. Latały w zwartych formacjach po 12-18 maszyn, eskortowanych przez dużą liczbę myśliwców, więc straty ponoszono głównie od artylerii przeciwlotniczej. Pod koniec lipca 1942 roku 223 Dywizjon otrzymał pierwsze maszyny typu III. Samoloty obu dywizjonów brały udział w walkach o Sycylię, a później przeniosły się na lotniska na wyspie. We wrześniu 1943 roku 55 Dywizjon RAF wyposażony teraz w maszyny typu IV przebazował się na lotniska południowych Włoch. Na początku 1944 roku na teren ten przebazował również 223 dywizjon. W czerwcu 1944 roku oba dywizjony wykonały sporo nalotów na cele naziemne we Włoszech. 11 sierpnia 1944 roku 223 Dywizjon stał się 30 Dywizjonem SAAF i rozpoczął loty nad Morzem Egejskim. 

W czerwcu 1942 roku 6 samolotów typu I otrzymała eskadra 69 Dywizjonu RAF stacjonująca na Malcie. 2 z nich zostały zestrzelone przez artylerie przeciwlotniczą, więc podniesiono ich pułap lotów do 3000 metrów. W sierpniu  1942 roku dołączono do dywizjonu pewną liczbę samolotów typu II, jednak wykonywały one nieliczne loty. Został rozwiązany w marcu 1944 roku.

W sierpniu 1942 roku samoloty typu III uzupełniły straty w Marylandach dywizjonu 203.

Także 60 Dywizjon RAF otrzymał w styczniu 1943 roku 5 maszyn typu II, lecz 4 z nich rozbiły się w pierwszym miesiącu z powodu awarii silnika. Wiosną 1943 roku doszło do nich kilka maszyn typu III, lecz wykorzystywano ich tylko do zadań drugoplanowych i tylko do maja 1943 roku.

W lutym 1943 roku w samoloty typu II i III wyposażony został 52 Dywizjon RAF. W czerwcu 1943 roku dywizjon przeniósł się na lotnisko Protville w Tunezji. W czasie wykonywania zadań dochodziło do spotkań z ich włoskimi odpowiednikami i wtedy Baltimore'y odnosiły sukcesy, np. 24 lipca 1943 roku jeden z nich zestrzelił wodnosamolot Cant Z.506, 12 sierpnia Saviie SM 82, a 20 sierpnia kolejnego Canta. Dywizjon w listopadzie 1943 roku przeniósł się do bazy Barizzo na Sycylii podejmując loty patrolowe i w osłonie konwojów. Został rozwiązany w marcu 1944 roku.

W grudniu 1943 roku samoloty te otrzymał stacjonujący w Algierii bombowo-rozpoznawczy 13 Dywizjon RAF. Dywizjon ten został skierowany do Egiptu. W lutym 1944 roku dywizjon przeniósł się na lotnisko Biferno we Włoszech. Pod koniec roku 1944 zdał swoje samoloty Baltimor.

Jako ostatni we wrześniu 1944 roku samoloty tego typu otrzymał 500 Dywizjon RAF.

 W sierpniu 1942 roku w samoloty te zostały wyposażone również walczące w siłach Brytyjskich dywizjony 21 i 60 sił Południowo Afrykańskich (SAAF). Później wyposażono w nie również 15 Dywizjon SAAF. 21 dywizjon brał udział w walkach w styczniu 1943 roku  w pobliżu Trypolisu. 13 stycznia 1942 roku podczas nalotu na Bir Dufan niemieckie Bf 109 z JG 77 zestrzeliły  Baltimory z 21 dywizjonu. Po przebazowaniu na lotnisko Ben Hagen przeprowadził nalot siłą 12 samolotów na lotnisko Trapani na Sycylii tracąc aż 4 samoloty. We wrześniu 1943 roku samoloty 15 Dywizjonu wykonywały naloty na lotniska na Krecie. 28 października z 3 wysłanych na patrol samolotów nie wrócił żaden. W listopadzie 1943 roku dywizjon wykonał wiele nalotów zarówno w dzień jak i w nocy. W lutym 1944 roku załogi 15 Dywizjonu zgłosiły zestrzelenie 2 niemieckich Ju-88 i 2 Bf 109 za cenę 2 straconych i kilku uszkodzonych maszyn. Na początku marca 1944 roku 15 Dywizjon został przeniesiony do działań tyłowych i wykonywał loty bombowe na Kretę. W połowie lipca 1944 roku swoje Baltimore'y zdał 21 Dywizjon. W listopadzie 1944 roku samoloty tych dywizjonów dokonywały loty nad Jugosławię.

Były także w użyciu australijskiego 454 Dywizjonu (RAAF), który przeprowadzał loty patrolowe nad Morzem Śródziemnym, a potem loty przeciw żegludze i patrole przeciw podwodne. 10 lipca 1943 roku jeden z samolotów wykonywał patrol i został zaatakowany przez 2 Bf 109, z których jeden wpadł do morza a drugi odleciał dymiąc. 23 lipca 8 samolotów tego dywizjonu wzięło udział w nalocie na Kretę, a z powrotem powróciło zaledwie 3. 454 Dywizjon w listopadzie 1943 roku otrzymał nowe samoloty i przeniósł się do Indii.

 

Dane techniczne:

Rok wprow. - 1941

Ilość prod. - 1575 szt.

Prędkość - 496-515 km/h

Pułap - 7620 m

Wznoszenie - 600 m/m.

Masa - własna 7201 kg, startowa 10261 kg.

Uzbrojenie - 6x7,62 mm

Udźwig - 908  kg.

Załoga - 4

Zasięg - 1577 km, z pełnym ładunkiem 908 km

Wymiary - rozpiętość - 18,69 m, długość - 14,8 m, wysokość - 4,33 m.